روز درختکاری؛ چه بکاریم؟ چگونه بکاریم؟
به گزارش وبلاگ فلش و سلفی، روزنامه جام جم: خوشبختانه درختکاری دارد کم کم جای خود را در فرهنگ عمومی جامعه باز می نماید و دیگر نیازی نیست از فواید این کار حرف بزنیم. حالا چند قدم جلو افتاده ایم و باید برویم سراغ پیاده سازی درست این طرح تا درصد موفقیت و پیشرفت آن بیشتر گردد.
اما شما اگر بخواهید یک سرمایه گذاری بلند مدت انجام بدهید قطعا بدون مشاوره دست به چنین کاری نخواهید زد. اینها راهکارهای متخصصان فضای سبز است برای این که درختی که می خواهید بکارید، سال های سال سبز بماند.
بهترین زمان کاشت نهال
بهترین زمان کاشت نهال به دو عامل بستگی دارد اول منطقه محل زندگی شما و بعد نوع نهال.
انواع نهال
برای درختکاری می توان از سه نوع نهال استفاده کرد: نهال ریشه عریان، نهال گلدانی و نهال گونی پیچ.
نهال ریشه عریان
اینها همان نهال هایی هستند که همواره روز درختکاری دیده ایم. یک درخت کوچک با ریشه قابل مشاهده که چون خاک اطراف ریشه تکانده شده به آن ریشه عریان گفته می گردد. زمان کاشت این نهال ها اواخر زمستان و اوایل بهار است.
نهال گلدانی
این نهال ها را در تمام طول سال می توان کاشت. برخی باغداران به خاطر جلو افتادن یک فصل کاشت تمایل بیشتری به کاشت این نوع نهال دارند که البته قیمت بالایی هم دارند. در این نهال ها نمی گردد وضعیت سلامت ریشه را آنالیز کرد، چون قابل مشاهده نیست، ولی اگر دیدید ریشه ها از سطح خاک اطراف گلدان و سوراخ کف آن بیرون زده اند از انتخاب چنین گلدانی خودداری کنید.
نهال گونی پیچ
برخی نهال ها را به خاطر حساسیت و احتمال خشک شدن، همراه با خاک اطراف ریشه آن بیرون می آورند و در فاصله بین نهالستان تا باغ یا محل اصلی کاشت با گونی نم دار می پیچند. در ادامه هر جا صحبت از نهال شد منظورمان نوع اول (نهال ریشه عریان) است.
در چه اقلیمی زندگی می کنید؟
یک اصل کلی: بهترین زمال کاشت نهال، زمان خواب آن است و در مناطق سردسیر و نیمه سردسیر، بهترین زمان اسفندماه است که سرما و یخبندان تمام شده و درخت کم کم دارد بیدار می گردد. اگر در مناطق گرم و معتدل زندگی می کنید پاییز هم فصل مناسبی برای درختکاری است، ولی باید طوری برنامه ریزی کنید که سه چهار هفته قبل از بیداری درخت، آن را کاشته باشید، طوری که با رسیدن سرما، ریشه های درخت به هوای سرد محیط عادت نموده باشد.
روزهای خوب روزهای بد
نه روزهای خیلی آفتابی به درد نهال کاری می خورند نه روزهای سرد و یخبندان. عوضش روزهای ابری خوبند چون بعد از کاشت نهال ممکن است باران ببارد و آن را آبیاری کند. انتخاب زمان نامناسب می تواند به خشک شدن درخت و هدر رفتن همه زحمات تان منجر گردد.
چه نوع درختی بکاریم؟
خیلی ها نظرشان این است در روز درختکاری با یک تیر دو نشان بزنیم و درختان مثمر بکاریم. این طوری هم سرانه محیط زیست را بالا برده ایم و هم فراوری میوه نموده ایم.
البته که چنین ایده ای خوب است، ولی قبلش به دو نکته خوب توجه کنید:
درختی که می کارید با آب و هوای منطقه تان سازگار باشد و به اصطلاح بومی آنجا باشد.
بهتر است درختانی بکارید که آب کمتری مصرف نمایند. مثلا انجیر جزو درختان با احتیاج آبی کم است، ولی برای مناطق سردسیر توصیه نمی گردد.
پس این نکات را با هم در انتخابتان لحاظ کنید. خوب است این را هم بدانید در حالت خیلی فنی و تخصصی، باید رقمی از هردرخت انتخاب گردد که علاوه بر شرایط آب و هوایی، نوع خاک، گل دهی، پرمحصولی و مقاوم بودن به آفات و بیماری ها مورد توجه قرار گیرد. برای مثال بادام چون خیلی زود گل است و بیشتر وقت ها گل هایش را سرمای بهار می برد پس باید ارقام دیرگل آن را کاشت.
نهال را از کجا تهیه کنیم؟
اگر می خواهید نهال غیرمثمر و رایگان بکارید، در شهرهای بزرگ شهرداری متولی این کار است و در مناطق مختلف پایگاه هایی برای توزیع نهال در نظر گرفته است.
در شهرهای کوچک تر، ادارات منابع طبیعی این کار را انجام می دهند. البته تازگی ها، سازمان های مردم نهاد زیادی هم وارد این عرصه شده اند و با تشکیل کمپین هایی اقدام به کاشت انبوه درخت در اطراف شهرها می نمایند. برای خرید نهال های مثمر هم می توانید از طریق نهالستان های مورد تایید جهاد کشاورزی اقدام کنید. حتما برای اطلاع از چنین مکان ها و پویش هایی از چند روز پیش دست به کار شده اید. در این جهت ممکن است فروش آنلاین نهال را هم بتوانید پیدا کنید.
نهال خوب چه ویژگی هایی دارد؟
بیمار نبودن نهال چیزی نیست که در سال اول با چشم بتوان آن را تشخیص داد، برای همین تأکید می گردد از مراکز معتبر نهال (به خصوص نهال درختان میوه) را تهیه کنید. در نهال های مثمر، بهتر است قطر نهال به اندازه مداد، اندازه آن 90-80 سانتی متر، صاف، بدون برگ و شاخه و پر ریشه باشد. ریشه های آن در هم پیچیده و غیرطبیعی نباشد. روی تنه علائم زخم و خراشیدگی و صمغ زدگی مشاهده نگردد. نهال های پیوندی یک یا دوساله بهتر هستند.
ریشه ها را دریابید
درخت به ریشه اش پایدار است. آن را که کاشتید، کمتر با این بخش مهمش سروکار دارید پس قبل از کاشت به این نکات خیلی دقت کنید:
- توجه داشته باشید موقع حمل و نقل، ریشه های نهال نباید در معرض هوا قرار بگیرد و خشک گردد. بهترین روش برای انتقال، پیچیدن یک گونی نمدار دور دسته های نهال است.
- قبل از کاشت نهال، ریشه های زخمی و آسیب دیده را با قیچی باغبانی هرس کنید.
- اگر مراکز توزیع و فروش نهال آن را ضدعفونی ننموده بودند برای پیشگیری از آلوده شدن ریشه به بیماری، خودتان این کار را انجام دهید.
- سم قارچ کش را مطابق دستورالعمل در آب حل کنید و ریشه نهال را چند ثانیه در آن بگذارید، بعد بکارید.
مراحل کاشت
بر اساس نوع درخت و جنس خاک، چاله هایی به شعاع 50 تا صد سانتی متر وگودی 60 تا صد سانتی متر حفر کنید. قبل از کاشت نهال حتما از هواشناسی مطلع شوید که بر اثر بارندگی زمین گل نباشد و چاله کنی برایتان سخت نگردد.
- موقع چاله کنی، خاک رویی را به عمق یک بیل در یک طرف و خاک زیرین را در طرف دیگر چاله بریزید.
- خاک رویی را که جدا ریخته بودید با مقدار مساوی کود پوسیده دامی مخلوط کنید و ته چاله بریزید. این خاک برای رشد ریشه حاصلخیزتر است.
- نهال ها را صاف و مستقیم در چاله قرار دهید، وگرنه تا ثریا درخت تان کج می رود.
- دقت کنید اگر نهال تان پیوندی (در نهال های مثمر) است، محل پیوند حتما بالای سطح خاک قرار بگیرد، وگرنه دچار پوسیدگی می گردد.
- در آخر چاله را با همان خاک زیری که جدا ریخته بودید، پر کنید. اطراف تنه نهال را با پا فشار دهید تا منفذهای ورود هوا به اطراف ریشه بسته گردد و خشک نگردد.
- بلافاصله نهال ها را آبیاری کنید. این آبیاری به موقع، نقش مهمی در سر زندگی و شادابی نهال دارد. روش های مختلفی برای آبیاری وجود دارد، اما با در نظر دریافت شرایط آبی موجود در کشور، بهترین روش برای آبیاری، قطره ای است که می تواند یاری زیادی به صرفه جویی آب کند.
- موقع کاشت به جهت باد توجه کنید. چاله ها نباید در جهت باد باشند چون نهال در اثر وزش باد به یک طرف خم می گردد و به مرور زمان می شکند. با این حال برای اطمینان، در یکی دو سال اول یک چوب سالم را به عنوان قیم کنار درخت قرار دهید و نهال را به آن ببندید.
- بهتر است در چند سال اول برای محافظت از تنه درختان جوان و جلوگیری از سوختن و پوست انداختن آنها، به دور تنه رنگ های مخصوص سفید پلاستیکی بزنید.
- همچنین برای جلوگیری از جویدن تنه از طریق حیوانات جونده و دام ها، دور تنه را مقوا پیچ کنید یا با توری پلاستیکی بپوشانید.
- در نهال های مثمر بهتر است از ارتفاع 90-80 سانتی متری، آن را سرزنی و شاخه های زیر این قسمت را هرس کرد تا نهال تک تنه بالا بیاید. نهال تک تنه نهال قوی تری است.
- قبل از آغاز درختکاری با کارشناسان باغبانی مشورت کنید تا با هدایت درخصوص موارد شرح داده شده، کار قشنگ تان ماندگارتر و اثر بخش تر باشد.