صیانت از حریم کلان شهر مشهد؛ راهبرد مسئولان استان - وبلاگ فلش و سلفی

به گزارش وبلاگ فلش و سلفی، مرجان فرهمند - خراسان جنوبی - خبرنگار: حریم کلان شهر مشهد براساس آخرین طرح جامع، به وسعت 86 هزار هکتار به شهرداری مشهد ابلاغ شده است.

این گستره به صورت رینگی نامتقارن دور تا دور محدوده شهری را در برگرفته و در هر بخش واجد شرایط و ویژگی های خاص خود است. در این خصوص چالش ها و مسائل اساسی در حریم کلان شهر مشهد وجود دارد که از مهم ترین آنها می توان به ساخت وسازهای غیرمجاز، تخریب اراضی کشاورزی، حاشیه نشینی و سکونتگاه های غیررسمی و افزایش مهاجرت در حریم شهر اشاره نمود.

کمیته صیانت از حریم شهر متناسب با چشم انداز مصوب در راستای هماهنگی، هم افزایی، راهنمایی و حمایت از برنامه ها و اقدامات نظارتی کلیه دستگاه های متولی در حریم و براساس راهبرد جلوگیری از تصرف اراضی ملی، تفکیک و تغییر کاربری و ساخت وسازهای غیرمجاز در اراضی طبیعی و کشاورزی، نقش مهمی در جلوگیری از تصرف اراضی حریم نیز ایفا نموده است. برهمین اساس همایش آنالیز آسیب ها و نقش مشارکتی و هم افزایی دستگاه های متولی و دهیاران در صیانت از حریم کلان شهر مشهد مقدس در تالار شورای اسلامی شهر مشهد برگزار گردید.

• اخطار جدی به اداره کل راه و شهرسازی

نظارت بر عهده همه دستگاه ها و جزو وظایف ذاتی آنان است. این که کمیته صیانت از حریم کلان شهر مشهد را تشکیل داده ایم، نشان از بی کفایتی دستگاه های متولی در این امر است، چرا که پس از گذشت 3 سال از تصویب طرح جامع که تنها 3 ماه مهلت برای تدوین و تصویب اسناد بلندمرتبه سازی و پهنه بندی حریم را به اداره کل راه و شهرسازی اعطا نموده، ایرادات طرح جامع مشهد برطرف نشده و در طول مدت زمان 2 سالی که دادسرای ویژه شهرسازی تاسیس شده، طرح جامع مشهد همچنان تکمیل نشده و ایرادات آن باقی است.

اینها بخشی از سخنان قاضی مهدی حقدادی، رئیس کمیته صیانت از حریم مشهد مقدس است. قاضی حقدادی با اشاره به این که اداره کل راه و شهرسازی قبل از ورود دستگاه قضایی باید در حوزه حریم شهر معین تکلیف کند، بیان می نماید: در غیر این صورت تفویض اختیار صورت خواهد گرفت. اخطار جدی به اداره کل راه و شهرسازی در معین تکلیف طرح جامع شهری و کنار گذاشتن امضاهای طلایی داده ایم.

وی می افزاید: برطرف ایرادات این طرح دغدغه همه دستگاه هاست، بنابراین همین جا تکلیف می کنم که پیش از آن که دستگاه قضا ورود جدی به این قضیه کند، اداره کل راه و شهرسازی اقدامات لازم را انجام دهد، در غیر این صورت ورود دستگاه قضایی ورودی جدی و قاطع خواهد بود. رئیس کمیته صیانت از حریم کلان شهر مشهد مقدس اظهار می نماید: این مقطع، دوره طلایی برخورد با فساد است و در حال حاضر به صورت نامحسوس نظارت داریم. وی با تاکید بر این که دستگاه قضایی نباید به دلیل کاهلی و کم کاری سایر دستگاه ها وارد گردد، خاطرنشان می نماید: ورود دستگاه قضا به اعمال تصدی گرانه و نظم دهی به وظایف و تکالیف قانونی آن دستگاه و نهاد، نشانه بی کفایتی بعضی از مسئولان است.

قاضی حقدادی می افزاید: شهرداری، آستان قدس، راه و شهرسازی و سایر دستگاه ها وظیفه مشخصی در این حوزه دارند، ولی تکالیف دستگاه ها به نحو احسن پیگیری و اجرا نشده است. رئیس کمیته صیانت از حریم کلان شهر مشهد مقدس با اشاره به ورود جدی در موضوع دهیاری ها، بیان می نماید: اشتغال همزمان اعضای شوراهای روستا و دهیاران به شغل مشاور املاک فسادزاست و طبق ماده 8 آیین نامه انضباطی، کار دهیاران رفتار خلاف شئون شغلی محسوب می گردد که متاسفانه استانداری ورودی به آن نداشته است.

وی تاکید می نماید: در این راستا معضلات در حوزه دهیاری ها و حریم و حومه شهر را شناسایی نموده ایم. هم اکنون بعضی روستاها به سوله های غیرمجاز و باغ ویلا تبدیل شده اند که بخشی از این امر به دلیل پنهان کاری و جرایمی است که در خفا از سوی دهیاران اتفاق می افتد. قاضی حقدادی در ادامه با اشاره به این که بیش از 40 سند دارای تخلف آشکار وجود دارد، می گوید: مگر فلسفه دهیاری غیر از شهرداری است. همه این دستگاه ها و نهادها جلوگیری از ساخت وساز غیرمجاز را باید مورد توجه قرار دهند. وی یادآوری می نماید: با صدور بخشنامه و دستورالعمل به تنهایی نمی توان ساماندهی انجام داد. اگر قرار بود با بخشنامه این اتفاق بیفتد، امروز دستگاه قضایی احتیاجی به تذکر و یادآوری تکالیف به دستگاه ها نداشت. درنتیجه اینها زمانی خوب است که به همراه اقدام و عمل مستمر و نظام مند باشد.

• هم افزایی شهرداری و دهیاری برای برطرف حاشیه نشینی

برطرف مسائل 120 روستای موجود در حریم کلان شهر مشهد احتیاجمند هم افزایی شهرداری مشهد و دهیاری هاست. از 18 آسیب برجسته و شناخته شده در کشور، 5 آسیب عمده آن در حاشیه شهر مشهد وجود دارد. بخش عمده ای از مسائل مشهد به دلیل عدم رعایت حریم این کلان شهر است. فرماندار مشهد مقدس با بیان این مطالب در ادامه اشاره می نماید: طرح مثلث مالی که ارائه شده، نیز می تواند تحول خوبی در جلوگیری از رشد بی رویه ساخت وساز غیرمجاز و غیراصولی و توسعه حاشیه نشینی داشته باشد، به شرطی که بخشی نگری صورت نگیرد.

سید محمدرضا هاشمی خاطرنشان می نماید: اگر نظارت به معنای واقعی صورت گیرد، ساخت وسازهای غیرمجاز در خارج از حریم و محدوده نخواهیم داشت و باید برای تحقق این مهم، همه دستگاه ها در راستای انسجام بخشی کار نمایند. وی با تاکید بر این که هر طرحی متولی خاص خود را دارد، می گوید: دهیار نباید به دنبال جذب اعتبار باشد، شهردار نباید منتظر باشد ساخت وساز غیرمجاز صورت گیرد تا حکم تخریب صادر گردد و دچار تبعات اجتماعی گردد. هر دستگاه باید وظایف خود را به درستی انجام دهد و از بخشی نگری پرهیز کند. فرماندار مشهد می افزاید: نباید خارج از سمت توسعه روستا ساخت وساز صورت گیرد. نتیجه چنین امری آن می گردد که یک میلیون و 200 هزار نفر حاشیه نشین در مشهد حضور دارند.

• ممنوعیت بلاتکلیفی زمین ها در مشهد

وقتی نقشه های هوایی شهر مشهد را که هر 5 سال تهیه می شوند ملاحظه می کنیم، می بینیم لکه ها و زمین های مخملی در اطراف شهرند که تبدیل به سکونتگاه های خودرو شده اند. معاون شهرسازی و معماری شهردار مشهد بیان می نماید: نباید در حریم شهر، یک وجب زمین بدون تکلیف باقی بماند و شهروندان باید از آن آگاه باشند. مشهد 30 هزار هکتاری، 86 هزار هکتار حریم دارد و باید برای ساماندهی آنها برنامه داشته باشیم، در غیر این صورت با مقاومت مردم روبرو می شویم. محمدرضا حسین نژاد یادآوری می نماید: تجربه نشان داده مقابله با مردم به ضرر است، اگر قرار بود مباحث قهری جوابدهی لازم را داشته باشند، تاکنون در این حوزه پیروز بودیم.

حسین نژاد می افزاید: اصلاح شریان ها میلیاردها تومان هزینه در بردارد. وقتی می دانیم این روستا به شهر متصل می گردد، چرا افق کالبدی هماهنگ با شهر را در نظر نمی گیریم، تا در آینده از هزینه های گزاف جلوگیری گردد. وی تاکید می نماید: شهرها نسبت به روستاها گرم تر هستند و فضای سبز و برج ها علت این امر است. باید نوع ساخت وساز و نوع استفاده از گونه های گیاهی را آموزش دهیم تا در حریم شهر استفاده گردد و از بار مسائل بکاهد.

• حفاظت از اراضی پیرامون شهر

شورای عالی شهرسازی و معماری پس از ابلاغ طرح جامع مشهد در سال 95، برای تدوین این اسناد 3 ماه به اداره کل راه و شهرسازی مهلت داد تا این امر محقق گردد. اما امروز 3 سال از آن تاریخ گذشته و هنوز این اسناد معین تکلیف نشده اند و 87 هزار هکتار از اراضی حریم شهر رهاشده باقی مانده است. رئیس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر مشهد با اشاره به این که 87 هزار هکتار از اراضی حریم مشهد سنددار نیست، می گوید: اسنادی که باید 3 سال پیش معین تکلیف می شدند، همچنان دست نخورده باقی مانده اند و باید برای این موضوع چاره اندیشی گردد.

محمدهادی مهدی نیا با بیان این که حفاظت از اراضی پیرامون شهر برای ذخیره آینده وظیفه دهیاری هاست، می گوید: معین ضابطه بلندمرتبه سازی نیز برای این شهر از ضروریات است. وی با بیان این که رویکرد طرح سوم جامع شهر مشهد، توسعه درون زاست، می افزاید: قرار نیست شهرها افقی رشد نمایند و همین مقدار باید بمانند. پس رویکرد طرح های دوم و سوم جامع مشهد توسعه درون زاست و به شیوه ای باید برنامه ریزی گردد که احتیاج به توسعه افقی وجود نداشته باشد.

رئیس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای اسلامی مشهد با تاکید بر این که شهرداری ها باید از 86 هزار هکتار حریم محافظت نمایند، اظهار می نماید: بیش از 20 دستگاه در کنار شهرداری در حفاظت از حریم دخالت دارند و باید گفت عملکرد دستگاه ها در این رابطه مثبت نیست، مگر این که هماهنگی بیشتری برای حریم رخ دهد. مهدی نیا با اشاره به این که فرایند شهرنشینی جریانی جهانی است، خاطرنشان می نماید: در کشور ما نیز این مساله وجود دارد، اما آنچه بد است، حاشیه نشینی است. صنایع به شهرها رفته و طبیعی است شهرنشینی افزایش می یابد.